به نقل از «خبرگزاری صدا و سیما»

اهمیت روز افزون دیپلماسی آب

تاریخ انتشار: ۲۲ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۴۳۳۱۵

پیشینه و گستره دیپلماسی آب

 

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ دیپلماسی یکی از ابزار‌های مهم منافع ملی و در عین حال یکی از شیوه‌های حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات به شمار می‌رود و از نقش و جایگاه ویژه در سیاست و روابط بین‌الملل و حقوق بین‌الملل برخورداراست.

با وجود اینکه دیپلماسی قدمت بسیار طولانی دارد و شاید بتوان آن را همزاد سیاست در تاریخ بشر دانست، اما دیپلماسی آب به مفهومی که الان از آن مستفاد می‌شود عمر کوتاهی دارد و در پی بحران جهانی آب ظهور و بروز پیدا کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با این حال تلاش‌های مربوط به کاهش اختلافات و تنش‌های آبی، سابقه بس طولانی در تاریخ بشر و جوامع انسانی و روابط بین دولت‌ها داشته است.

به گواه مدارک و مستندات تاریخی، کشور‌ها در موارد متعددی به همکاری و حل و فصل مسالمت آمیز منازعات بر سر آب اقدام کرده‌اند که تعداد آن‌ها بیشتر از جنگ و منازعه است.

طبق گزارش سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، از سال ۸۰۵ میلادی تاکنون، بیش از ۳۶۰۰ معاهده مربوط به منابع آب بین‌المللی منعقد شده است.

در گذشته، بیشتر این معاهدات به کشتیرانی و مرز بندی مربوط می‌شد، اما از قرن گذشته جهت توافقنامه‌ها و معاهدات، از حوزه کشتیرانی به بهره برداری، توسعه و حفاظت از منابع آبی تغییر یافته است.

اکنون نشانه‌های اجرای دیپلماسی آبی، در جای جای پهنه گیتی قابل مشاهده است.

این موارد دو عنصر مهم همکاری بین‌المللی را درباره منابع آب منعکس می‌کند: نخست نیاز به یک نهاد برای توسعه موثر روند تعامل در گذر زمان و دوم پشتیبانی مالی طرف ثالث که توسط همه جناح‌ها مورد پذیرش قرارگرفته باشد.

اهداف و سازوکار‌های اجرایی دیپلماسی آب

هدف دیپلماسی آب دستیابی به ثبات سیاسی جوامع، امنیت منطقه ای، رشد اقتصادی و در نهایت دستیابی به توسعه پایدار زیست-محیطی است.

هدف از به کارگیری استراتژی دیپلماسی آبی، غلبه بر تنش‌های آبی موجود و تنش‌های روز افزون ناشی از کم آبی و در نهایت سوق-دادن منطقه به سمت امنیت آبی است.

ارتباط مستقیم بین امنیت آبی‏، ‏ امنیت انسانی و امنیت ملی دولت‌ها از یک سو و وجود حوضه‌های آبریز و آبخوان‌های مشترک بین‌المللی متعدد در دنیا از سوی دیگر‏، سبب شده است که سامانه‌های آبی به نحو اجتناب ناپذیری به یک مقوله سیاسی و امنیتی در دنیا تبدیل شوند و پیوند درهم تنیده"آب، سیاست و امنیت" را ایجاد کنند.

برای بهره برداری بهینه و پایدار از منابع آب مشترک و حفظ محیط زیست، ایجاد هماهنگی و روابط دیپلماتیک آب در سطوح مختلف اجتماعی، سیاسی و فنی به ویژه در سطوح تصمیم سازی و تصمیم گیری برای اثرات ناشی از بهره برداری از رودخانه‌های مشترک و فرامرزی اهمیت ویژه ای دارد.

در دیپلماسی آبی، سیاست برد- برد هدف است به گونه¬ایی که امنیت و صلح را در منطقه به ارمغان بیاورد؛ منافع، دغدغه‌ها و نیاز‌های کشور همسایه نه¬تن‌ها شنیده بلکه محترم شمرده و تلاش می‌شود منافع دیگران همزمان با منافع ملی خود تامین و تضمین شود.

دیپلماسی آب استدلال می‌کند که حل مشکلات منابع مشترک آب مستلزم همکاری متخصصان آب شناسی، مهندسان، سیاستمداران، اقتصاددانان، جامعه شناسان و همه ذی نفعان است تا درک درستی از ماهیت چند وجهی مطالبات و اختلافات آب ارائه شود.

از آن جا که حل مسائل و مشکلات ناشی از کمبود آب از عهده تک تک کشور‌ها خارج است لذا همکاری‌های دوجانبه، چند جانبه و بین‌المللی در این زمینه اجتناب ناپذیر است. به این منظور، دولت‌ها نیازمند در پیش گرفتن سیاست خارجی فعال، پویا، و متناسب با شرایط جدید آب و هوایی و جمعیتی هستند.

همچنین دیپلماسی آب تلاش می‌کند از توان و ظرفیت زنان بهره بگیرد؛ زیرا زنان به عنوان بزرگترین گروه مصرف کننده آب در جهان، دارای قرن‌ها تجربه در مدیریت منابع آب در جامعه هستند و یک منبع بالقوه عظیم برای برنامه¬ریزی و اجرای پروژه‌های آب هستند.

بهره گیری از دیپلماسی عمومی و مردمی از دیگر ساز وکار‌هایی است که در عرصه دیپلماسی آب مورد توجه قرار می‌گیرد.
یکی دیگر از ساز وکار‌های اجرایی دیپلماسی آب، اولویت بندی محصولات تولیدی بر اساس میزان مصرف آب است تا مشخص شود تولید و یا واردات چه محصولاتی مقرون به صرفه است.

در مجموع دیپلماسی آبی ابعاد و زوایای جدیدی پیدا کرده و به نوعی با توسعه ملی کشور‌ها و اساسا با توسعه پایدار درهم تنیدگی پیدا کرده و طبق آموزه‌های سازمان ملل از دیپلماسی آبی به عنوان ابزار استراتژیک مدیریت یکپارچه منابع آب و حوضه تعبیر می‌شود.

با این مشخصه‌ها می‌توان گفت دیپلماسی آبی با کمک به اجرای مدیریت یکپارچه منابع آب و حوضه به ایجاد شبکه همکاری در سطح دولت‌های ساحلی و همچنین در داخل آن‌ها میان نهاد‌های دخیل در عرضه و تقاضای آب کمک می‌کند. احمد کاظم زاده

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: دیپلماسی آبی دیپلماسی آب بین المللی منابع آب دولت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۴۳۳۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

واژگون شدن خودروی «بن گویر» و زخمی شدن وی

منابع محلی در سرزمین های اشغالی از واژگون شدن خودروی حامل ایتامار بن گویر، وزیر نژادپرست و جنجالی امنیت داخلی رژیم صهیونیستی به بیمارستان خبر می دهند. - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، رسانه های رژیم صهیونیستی با انتشار ویدئویی از واژگون شدن خودروی «ایتمار بن گویر» وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی و زخمی شدن وی خبر دادند.

 

.

 

این منابع افزودند بن گویر به دلیل جراحات وارده به مرکز درمانی شامیر عساف منتقل شده است.

بن گویر خواستار اعدام زندانیان فلسطینی شدبن گویر: افزایش ورود کمک‌ها به غزه اشتباه است

 

گفته می شود آسیب دیدگی وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی خفیف بوده است.

این وزیر صهیونیست در زمره چهره های جنجالی و نژادپرست کابینه نتانیاهو است که ضمن دفاع از تجاوز ارتش اسرائیل به نوار غزه ماموریت شکنجه زندانیان و بازداشت شدگان فلسطینی در زندان های اسرائیل را برعهده دارد.

انتهای پیام/